لحن در فن بیان نقش زیادی در انتقال معنا به شنونده ایفا میکند. تاثیر لحن به اندازه ای است که حتی ممکن است معنای کلمات را از این رو به آن رو کند.
لحن چیست ؟
لحن در لغت به معنای سبک یا شیوه بیان یک مطلب است. این واژه در لغت به معنای آواز خوش و موزون نیز هست اما آنچه به عنوان لحن در فن بیان میشناسیم، همان شیوه یا حالت بیان یک مطلب است. چنانچه یک مطلب یکسان را به شیوه های مختلف بیان کنیم به این معنی است که آن را با الحان مختلف بیان کرده ایم. برای مثال میتوانیم جمله ” آفرین به تو ” را با لحن تحسین آمیز بگوییم؛ و میتوانیم همین جمله را با لحن تحقیر آمیز نیز بیان کنیم.
لحن حرف زدن یا لحن صحبت
هنگام صحبت کردن علاوه بر کلمات، خصوصیاتی دیگری نیز هستند که در شکل گیری معنا تاثیر دارند. یکی از این خصوصیات لحن حرف زدن ما است که نه تنها روی معنای کلماتی که به کار میبریم تاثیرگذار است، که حتی میتواند معنای آنها را عوض نیز بکند. ممکن است شما از کلمات کاملا مودبانه ای استفاده کنید اما لحن صحبت شما کاملا بی ادبانه باشد.
لحن دوستانه
گاهی اوقات ممکن است به یکی از دوستان خود حرفی بزنید، که پر از کلمات منفی و پر از انتقاد باشد. اما وقتی لحن شما دوستانه باشد، دوست شما از کلمات منفی که درباره او به کار برده اید ناراحت نمیشود. بلکه ممکن است سخنان شما در او تاثیر گذاشته و او بتواند خود را اصلاح کند. بنابراین استفاده از لحن خوشایند و دوستانه یکی از روش هایی است که میتوانیم برای به کاربردن واژه های نه چندان خوشایند اما ضروری استفاده کنیم.
لحن شاد
زمانی که شاد هستیم، اگر از ما بخواهند که جمله غم انگیزی را بیان کنیم، آن جمله را با لحنی شاد بیان خواهیم کرد. علت این است که درون ما نیروی به نام شادی وجود دارد که روی سخنان ما و معنایی که میدهند تاثیر میگذارد. این نیرو میتواند اشکال دیگری مانند خشم، شهوت، ترس و یا … را نیز به خود بگیرد و روی معنای سخن ما و برداشتی که شنونده از آنها دارد تاثیر بگذارد
لحن غمگین
اگر درونی غمگین و محزون داشته باشید، شادترین داستان ها را هم به صورت غمگین بیان خواهید کرد. غم درون شما روی سخنی که میگویید تاثیر میگذارد و اجازه نمیدهد کلمات، شادی خود را نشان دهند. غبار غم از درون شما به روی کلمات شما پاشیده شده و همه را به رنگ خود در می آورد.
لحنی که دارید باید متناسب با معنای جمله باشد
چگونه لحنی صحیح داشته باشیم؟
مواردی که در بالا گفته شد تنها چند مثال ساده از انواع الحانی است که ما میتوانیم به خود بگیریم که تعدادشان بیش از مثال ها است. آنچه باعث میشود تا ما بتوانیم لحنهای مختلفی به خود بگیریم موارد زیر هستند:
فهم خود را بالا ببرید
هر چه فهم ما از جمله ای که بر زبان می آوریم بیشتر باشد، لحن ما صحیح تر است. افراد با سواد معمولا لحنهای بهتری برای بیان مطالب دارند. آنها برای بیان مطالب نه تنها از کلمات مناسبی استفاده میکنند، که این کلمات را نیز به بهترین طرز و شکل بیان میکنند. بنابراین برای بهبود لحنی که در بیان مطالب دارید بهتر است مطالعه خود را در زمینه های مورد نظر خود افزایش دهید تا فهم بیشتری نسبت به آن موضوع ها پیدا کنید
بیان احساس را بیاموزید
احساس نقشی به سزا در شکل گیری لحن دارد. در مواردی که در بالا مثال زده شد، مثلا هنگامی که غمگین هستیم، این احساس ما است که روی لحنی که میگیریم تاثیر میگذارد. بنابراین اگر به دنبال این هستید که لحنی بهتر برای بیان مطالب داشته باشید لازم است تا احساسات خود را بهتر بروز دهید. گاهی اوقات شاد نیستید اما میخواهید برای یک جمع که در حال شادی هستند سخنرانی کنید. در چنین شرایطی باید بتوانید احساس غم درون خود را پنهان کرده و احساس شادی را جایگزین آن کنید تا لحنی متناسب با جمعی که در آن سخن میگویید پیدا کنید.
مقاله احساس در فن بیان را مطالعه بفرمایید.
لحن در فن بیان
در فن بیان ، لحنی که به خود میگریم بسیار مهم است. به همین منظور باید تمریناتی انجام دهیم که لحن ما نیز به موازات دیگر ویژگی های بیان ما رشد کند. از آنجایی که این ویژگی را به طور مستقیم نمیتوانیم تمرین کنیم لازم است تا به طور غیر مستقیم به بهبود آن بپردازیم. برای اینکار باید عواملی که روی “لحن” ما تاثیر گذار هستند را بهبود دهیم. این عوامل همانطور که در بالا ذکر شد، فهم و شعور و احساس ما هستند.
هرچقدر فهم بالاتری نسبت به موضوعی که راجع به آن صحبت میکنیم داشته باشیم، لحنی که ایجاد میشود لحنی صحیح تر خواهد بود. همچنین باید بتوانیم احساسی که جمله ما به دنبال می آورد را به خوبی بشناسیم و آن را طوری در خود بپرورانیم که حتی وقتی آن احساس را نداریم بتوانیم در لحنی که میگیریم آن را هویدا سازیم. تکنیک هایی که در بازیگری برای پرورش احساس در بیان آموخته میشوند، بسیار میتوانند در این زمینه به ما کمک کنند.
لحن مناسب به همراه دیگر ویژگی های فن بیان میتواند ما را در رسیدن به بیانی عالی و جذاب بسیار کمک کننده باشد. بیانی که شنونده از شنیدن آن لذت میبرد و معانی آن را به خوبی در میابد.
خود را قوی کنید
هیچگاه دست از مطالعه برندارید. هرچقدر بیشتر بخوانید، بیشتر و درست تر میتوانید حرف بزنید. بنابراین اگر میخواهید سخنران خوب، بازیگر خوب یا به طور کلی حرف زننده خوبی باشید، بهتر است با اصول حرف زدن که همان قوانین فن بیان هستند و لحن نیز یکی آنها است به خوبی آشنا شوید. امروزه هنر خوب صحبت کردن، میتواند در موقعیت های مختلفی به کار آید. برای مثال افراد زیادی در شبکه های اجتماعی میتوانند حرف خود را به گوش دیگران برسانند. بیایید بیاموزیم که حرف های زیبا و پرمعنا به گوش یکدیگر برسانیم
لطفا ما را از نظرات ارزشمند خود بهره مند سازید
با تشکر فراوان