حرف “ر” را چگونه تلفظ کنیم

حرف “ر” را چگونه تلفظ کنیم، که محکم ادا شود واضح شنیده شود؟ این حرف یکی از حروفی است که بیشترین کار را از ماهیچه های زبان میکشد

تقویت زبان برای تلفظ حرف ر

زبان بیشترین نقش را در تولید  “ر” ایفا میکند. بنابراین اگر ماهیچه های زبان را قوی کنیم نه تنها میتوانیم ر را به خوبی تلفظ کنیم بلکه میتوانیم مانند مسلسل گوش شنونده را به رگبار ر ببندیم. بهترین تمرین برای تقویت زبان این است که از بارها و بارها و با اغراق از زبان خود همان کاری را بکشیم که برای تلفظ حرف “ر” انجام میدهد.

تمرین شماره 1

 حرف ر را برای مدت طولانی بدون اینکه صدای ر قطع شود بکشید

تمرین شماره 2

حرف “ر” را با حروف صدا دار ترکیب کرده و با شدت بیان کنید

تمرین شماره 3

جملاتی را بخوانید که حاوی کلمات دارای حرف ر باشند

وقتی به  “ر” رسیدید آن را با اغراق بیشتری نسبت به بقیه حروف بخوانید

برای دانلود تمرینات صفر تا صد تلفظ ر روی تصویر زیر کلیک فرمایید:

جایگاه تولید حرف ر

برای تلفظ ر باید زبان را به سقف دهان تکیه داده و با فشار نفس انتهای آن را بلرزانیم؛ انعطاف پذیری ساختار زبان و تولید امواج در آن باعث میشود که زبان به سقف دهان ضربه های پیاپی بزند و صدا در این حالت به صورت رررر خارج شود.

ناتوانی در تلفظ ” ر “

وقتی زبان قابلیت ارتعاش کمی داشته باشد، به هنگام لرزش قطع و وصل میشود. یعنی نمیتواند ارتعاش را برای مدت زیادی ادامه دهد و لرزش آن قطع میشود. وقتی این لرزش متوقف شود ضربه های زبان با سقف نیز متوقف شده و صدای “ر” قطع میشود.

مشکلاتی که باعث ناتوانی در تلفظ این حرف میشوند عبارتند از:

• لهجه

هر کس از زبانی غیر از فارسی که “ر” در آن طوری دیگری تلفظ میشود “ر” را آموخته باشد، تلفظ “ر” فارسی برایش مشکل است.

• دهان بسته

اگر دهان به اندازه ای بسته باشد که زبان بیش از حد  به سقف دهانتان بچسبد، تلفظ  “ر” برایتان دشوار میشود زیرا فضای کافی برای لرزش زبان را از بین برده اید. موقع تلفظ حرف زبان را آزاد بگذارید

• نفس کم

لرزشی که باعث تلفظ حرف ر میشود در اثر فشار هوا ایجاد میشود. بنابراین ضعف در نفس بازدم میتواند تلفظ حرف “ر” را با مشکل مواجه  کند

• عجله

حرف ر از جمله حروفی است که زمان بیشتری برای ادای کامل نیاز دارد. بنابراین اگر با عجله این حرف را تلفظ کنید ممکن است زبانتان بغلتد و نتواند لرزش کاملی داشته باشد. در نتیجه این حرف به طول صحیح به گوش نمیرسد.

• زبان تنبل

اگر از کودکی ر را به طور کامل تلفظ نکرده اید انتظار نداشته باشید که در بزرگسالی این کار را انجام دهید زیرا زبان شما تنبل شده است. باید تنبلی زبان را با کار کشیدن هرچه بیشتر از زبان با تمریناتی که در بالا آورده شد از بین ببرید

هر چه باشد فرقی نمیکند

دلیل اینکه شما نمیتوانید حرف ر را تلفظ کنید هرچه که باشد، یک راه درمان بیشتر ندارد.و آن این است که زبان را بلرزانید

زبان باید بلرزد

با دقت روی حرکات زبان میتوانید علت اینکه زبانتان نمیلرزد را پیدا کنید. باید از این پس زبان را بلرزانید. تمرین هایی که در بالا گفته شد کمک شایانی به این موضوع خواهند کرد. با تقویت عضلات زبان میتوانید مهارت زبان در لرزیدن را افزایش دهید و به این وسیله “ر” را به طور کامل و واضح ادا کنید.

نقش گوش در تلفظ حروف

تلفظ “ر” را قبل از هر چیز گوش ما باید بیاموزد. یک نوزاد زمانی که متولد میشود، ابتدا به مدت دو سال فقط میشنود. در این مدت هرچه میشنود می آموزد و شروع به سخن گفتن میکند. اگر مشکلی در گوش نوزاد وجود داشته باشد و کودک کر باشد، لال هم خواهد شد زیرا صدایی نشنیده که بخواهد آن را ادا کند.

گاهی برخی افراد تلفظ ناقص حرف “ر” را از پدر و مادر خویش به غلط آموخته اند. این افراد لازم است تا پیش از شروع هر تمرین دیگری، به صدای تلفظ “ر” در دیگر افراد دقت کنند. گوینده ها، مجری ها ، سخنرانان و خواننده های خوب میتوانند الگوی خوبی برای شنیدن باشند.

حرف “ر” در دیگر زبان های جهان مانند فارسی تلفظ نمیشود. بنابراین اگر این حرف را در فارسی خوب تلفظ میکنید شاید نتوانید “ر” روسی را نیز به همانگونه بیان کنید. اگر بخواهید مانند یک روس “ر” را تلفظ کنید، لازم است تا به تلفظ این حرف به زبان روسی بارها و بارها گوش دهید.

خلاصه

خلاصه اینکه تلفظ درست حرف “ر” کار خیلی سختی نیست. همه ما به خاطر تنبلی نه فقط این حرف که بسیاری از حروف را جویده جویده و ناقص ادا میکنیم. حروف از اجزای مهم تشکیل دهنده صدا و جملات ما هستند و میتوانند نقش زیادی در انتقال درست معنا و زیبایی صدای ما ایفا کنند. تلفظ درست حروف جزو اصول فن بیان است. میتوانید با اصول فن بیان بیشتر آشنا شوید

این مقاله را بخوانید: فن بیان چیست؟

لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید

با تشکر فراوان

کتاب خان