فن بیان و سخنوری چه ارتباطی با هم دارند؟ چگونه سخنور خوبی باشیم؟ ابتدا باید بدانیم فن بیان چیست؟
فن بیان
فن بیان به مجموعه ای از فنون، اصول و قوانین گفته میشود که برای سخن گفتن مورد استفاده قرار میگیرند. قوانین فن بیان در هر نوع سخن گفتنی جریان دارند. بنابراین اگر قصد دارید اصول سخن گفتن را بیاموزید، لازم است فنون بیان را به خوبی آموزش ببینید.
فن بیان به معنی مهارت روشن کردن یک مطلب برای مخاطب است. یک بیان خوب لازم است تا خصوصیات زیر را دارا باشد:
- رسا باشد
- آهنگین باشد
- ریتمیک باشد
اگر بیان شما این سه خصوصیت را دارا باشد میتوان گفت شما در فن بیان به سطح خوبی رسیده اید.
صدای رسا
صدایی رسا است که به خوبی به گوش شنونده برسد. اگر صدای رسا میخواهید باید توانایی هایی را در خود پرورش دهید. فن بیان به خوبی این مهارتها را به شما می آموزد و کمک میکند تا صدای خود را تقویت کنید و به سخنوری خوب تبدیل شوید. به طور خلاصه میتوان گفت که برای داشتن صدایی رسا لازم است تا روی تنفس صحیح ، تقویت حنجره و ایجاد رزونانس در صدای خود کار کنید.
کلام آهنگین
کلام آهنگین یعنی هنگام سخن گفتن کلام ما دارای یک نوع آهنگ خاص باشد. همانطور که میداند آهنگ ها با تغییر نت های صدا و رعایت فواصل معین ایجاد میشوند. صدای شما نیز نت های زیر و بم مختلفی دارد که اگر آنها را به درستی استفاده کنید، میتوانید یک آهنگ زیبا در بیان خود به وجود بیاورید.
ایجاد آهنگ در کلام باعث میشود کلام از یکنواختی خارج شده و به جای اینکه حوصله مخاطب را سر ببرد او را نسبت به شنیدن صدای شما علاقه مند نیز بکند. برای آهنگین صحبت کردن نیز فن بیان تمرین ها و راهکارهایی دارد که شما را به سخنوری عالی تبدیل خواهد کرد.
بیان ریتمیک
حتما پیش از این با ریتم آشنا شده اید. ریتم یکی از مهمترین ویژگی های هر صدایی است. صدای پرندگان خوشخوان ، صدای سخنرانان خوب ، صدای خواننده ها ، بازیگرها و… همه دارای ریتم است. یادگیری الگوهای ریتمیک میتواند گامی بزرگ در جهت سخنور شدن شما باشد.
ریتم یک تکنیک مهم در فن بیان و سخنوری است که با تمرین میتوان آن را آموخت و به کار بست. ریتم به طور مستقیم با سرعت صحبت کردن شما رابطه دارد:
سخنوری
از کسی که در فن بیان به سطح خوبی رسیده است میتوان انتظار داشت که سخنوری خوب نیز باشد. سخنور یعنی سخندان. کسی که سخن درون مایه اصلی اوست و در عین حال خوب نیز سخن میگوید. سخنور کسی است که دیگران تمایل زیادی به شنیدن حرفهای او دارند.
برای اینکه سخنوری خوب شوید علاوه بر آموزش فن بیان لازم است تا توانایی های دیگری را نیز در خود پرورش دهید. برای مثال:
- اطلاعات خود را افزایش دهید
- فقط راجع به موضوعاتی که درباره آنها اطلاعات دارید سخن بگویید.
- هدف از سخن گفتن، سخن فروختن نباشد
اطلاعات خود را افزایش دهید
آنچه در سر شما است باید ارزش شنیده شدن داشته باشد. فقط اطلاعات صحیح ارزش گفته و شنیده شدن دارند. بنابراین به عنوان کسی که قصد دارد سخنور خوبی باشد لازم است تا اطلاعات خود را افزایش دهد. مطالعه میتواند بسیار ثمربخش باشد.
دانایی اولین شرط سخنوری است
اگر کسی همه فن بیان را نیز در حد عالی بلد باشد اما ذهن او خالی از اطلاعات صحیح باشد بهتر است سخنوری را فراموش کند.
راجع به چیزی که نمیدانید اظهار نظر نکنید
سعی کنید موضوعی که قرار است راجع به آن صحبت کنید را از همه جهات مورد بررسی قرار دهید. اجازه ندهید مخاطبین از شما ایراد بگیرند. این اتفاق زمانی می افتد که شما نا آگاهانه و بدون داشتن اطلاعات کافی راجع به چیزی شروع به صحبت میکنید. در چنین حالتی اگر کسی در میان حضار از حقیقت موضوع باخبر باشد ممکن است شما را بدجوری کنف کند و کنترل از دست شما خارج شود.
یا سخن دانسته گوی ای مرد عاقل یا خموش
از سکوت نهراسید. سکوت خود میتواند به عنوان یک تکنیک در فن بیان و سخنوری مورد استفاده قرار گیرد.
خود را به بهای سخن گفتن نفروشید
فرض میکنیم شما همه مهارت های فن بیان را آموخته اید و اطلاعات زیادی بدست آورده اید و حالا همه چیز برای سخنوری آماده است. اما پیش از لب به سخن گشودن باید پاسخ این سوال را بدانید
برای چه سخن میگویم؟
گاهی اوقات برخی افراد فقط برای این سخن میگویند که میخواهند در سخن گفتن پیروز شوند. به اینکار سخنوری نمیگویند. به این کار میگویند سفسطه. یعنی با جملات پر آب و تاب مطلبی را جوری جلوه دهید که لزوما آنگونه نیست.
کسی که سفسطه میکند هدفش از سخن گفتن بیان حق نیست. بلکه هرجا لازم باشد حق را با سخنان خود خاموش میکند تا خود و احتمالا حزب خود را پیروز گرداند. کسانی که اینگونه سخن میگویند شاید بتوانند بر رقبای خود چیره شوند اما سرانجام این طبیعت است که بر آنها چیره خواهد شد.
استفاده درست از فن بیان و سخنوری
هدف همیشه مهمترین انگیزه برای حرکت است. فن بیان میتواند مانند یک ابزار قدرتمند برای شما عمل کند. ابزار قدرتمندی که میتوان از آن هم در جهت رسیدن به اهداف خیر و هم اهدف شر استفاده کرد. انتخاب با شما است که چه استفاده ای از ابزار خود میکنید.
هدف مجموعه کتاب خان همواره این بوده است تا گامی در جهت انتقال معانی درست به مخاطبان خود بردارد. فن بیان و سخنوری یکی از راه های انتقال معانی به مردم است. اگر حرف مهمی برای گفتن دارید اما توان ابراز آن را ندارید، کتاب خان به شما کمک میکند تا توان فنی زیبا سخن گفتن را بیاموزید و پیام خود را به زیبایی به گوش شنونگان خود برسانید.
رسیدن به چنین هدفی نیازمند پشتکار و تمرین زیاد است. بنابراین زمان را از دست ندهید و تمریناتی که برایتان در نظر گرفته شده است را به خوبی انجام دهید. برای انجام تمرینات بیشتر میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
موفق و پیروز باشید
کتاب خان