متن سخنرانی شما مهترین بخش از سخنرانی شما است که میتواند روی کاغذ و یا در ذهن شما نوشته شود. این متن هر جا نوشته شود دارای بخش های زیر است:
- شروع سخنرانی
- ادامه سخنرانی
- نتیجه گیری و پایان سخنرانی
شروع سخنرانی
مهترین قسمت سخنرانی، شروع سخنرانی است. شروع سخنرانی تنها قسمتی است، که پیش از سخنرانی حتما باید به جملات آن فکر کنید. تک تک جملات آغازین سخنرانی باید از پیش تعیین شوند. نباید در آغاز سخنرانی کوچکترین تعلل و “من و من” صورت گیرد. نباید وقتی پشت میکروفون قرار گرفتید تازه فکر کنید که از کجا شروع کنید بلکه باید شروعی محکم و مطمئن داشته باشید.
بی گدار به آب نزن
گدار به معنای جای کم عمق رودخانه است که میتوان پا را در آن قسمت گذاشت و از رودخانه گذشت. قبل از اینکه قدم داخل آب بگذارید باید جای پای خود را (گدار خود را) مشخص کرده باشید تا بی گدار به آب نزنید.
برای مثال میتوانید یک قطعه شعر که از حفظ هستید یا روی کاغذ نوشته اید را برای شروع سخنرانی انتخاب کنید. خوبی شعر به این است که لازم نیست برای هر کلمه آن فکر کنید. فقط کافی است شعر را از بر باشید و آن را بخوانید. بدون اینکه کوچکترین اثر نامطمئن بودن در صدای شما مشخص باشد. شعر را جوری بخوانید که گویی از ازل برای شروع سخنرانی امروز شما انتخاب شده است.
هرگز کمی مانده به سخنرانی، جملات شروع سخنرانی خود را تغییر ندهید
ثابت بودن متن شروع سخنرانی باعث مطمئن بودن لحن شما هنگام آغاز سخنرانی میشود و این دقیقا همان چیزی است که به عنوان یک سخنران به آن احتیاج دارید. هرگز قبل از شروع سخنرانی آنچه از قبل برای شروع انتخاب کرده اید را تغییر ندهید. این کار تمام نقشه های شما را نقش بر آب میکند. برای شروع میتوانید از جملات مختلفی استفاده کنید.
شروع سخنرانی با شعر
اگر تصمیم گرفته اید متن سخنرانی خود را با یک شعر آغاز کنید، دست به کار شده و آن شعر را انتخاب کنید. این شعر میتواند بسته به حال و هوای سخنرانی شما انتخاب شود. ما برای نمونه چند نمونه از اشعاری که در تمام سخنرانی ها میتوانند به کار روند برایتان می آوریم
- به نام خداوند جان و خرد کزین برتر اندیشه برنگذرد
- ای نام تو بهترین سرآغاز بی نام تو نامه کی کنم باز
- اول دفتر به نام ایزد دانا صانع پرودگار حی توانا
- سرآغاز هر نامه نام خداست که بی نام او نامه یکسر خطاست
شروع سخنرانی با بسم الله
میتوانید متن سخنرانی خود را با یک بسم الله الرحمن الرحیم ساده شروع کنید. یا از اشعاری که در ابتدای آنها بسم الله به کار رفته استفاده کنید. مانند:
- بسم الله الرحمن الرحیم هست کلید در گنج حکیم
- باب دل را هست مفتاحی عظیم اوست بسم الله الرحمن الرحیم …. سلام عرض میکنم خدمت شما…..
شروع سخنرانی با داستان
گاهی اوقات نه سلامی، نه علیکی نه بسم الله الرحمن الرحیمی نه چیزی! میشود بلافاصله از یک داستان یا خاطره شروع کرد. برای مثال تا پشت میکروفون قرار گرفتید متن سخنرانی خود را با این جمله آغاز میکنید:
- وقتی جوان بودم، روزی در بازگشت از محل کارم با یک مردی روبرو شدم. او به من گفت….
این کار شنونده را به شنیدن ادامه سخنان شما ترغیب میکند. این کار نیز یکی از شیوه های خوب برای شروع سخنرانی محسوب میشود. اگر فکر میکنید داستانی جالبی دارید که شنیدنش برای دیگران جذاب است، این روش را امتحان کنید
شروع سخنرانی با سلام و درود
میتوانید سخنرانی خود را با یک سلام ساده شروع کنید، اما پیشنهاد میکنیم منتظر جواب سلام حضار نمانید. برخی افراد وقتی میکروفون را در دست میگیرند میگویند سلاااام، و بعد منتظرند حضار بگویند سلاااام و بعد آنها بگویند حالتون خوبه… این کار بیشتر شبیه به اجرای یک برنامه سرگرم کننده برای کودکان یک مهد کودک است. اگر میخواهید متن سخنرانی خود را با سلام و درود شروع کنید میتوانید از جملات از پیش ساخته شده زیر استفاده کنید:
- سلامی چو بوی خوش آشنایی بدان مردم دیده روشنایی ….
- سخن را ابتدا ذکر سلام است که این زیباترین باب کلام است همان ذکری که باشد نام الله خداوندی که نامش فیض عام است
- سلامی که خود ذکر و نام خداست خدایی که نامش سبب ساز ما است
میتوانید هم جای همه این جملات خیلی ساده بگویید:
- سلام عرض میکنم خدمت یکایک حضار محترم …
چیزی که مهم است این است که هر طرز سلامی که از پیش برای متن سخنرانی خود مشخص کرده اید، تک تک کلماتش را مشخص کنید و همانگونه اجرا کنید و تغییرش ندهید؛ تا سلیس و روان بر زبانتان جاری شود و نیازی نباشد که برای انتخاب کلمات فکر کنید.
شروع سخنرانی با آیه قرآن
حتما این آیه معروف را شنیده اید؟
- رب اشرح لی صدری و یسر لی امری…
این آیه درباره زمانی است که خدا از موسی(ع) میخواهد که به نزد فرعون برود و به او پیامی برساند. موسی(ع) که لکنت زبان داشته است از خدا میخواهد که لکنت زبان او را برطرف کند تا بتواند خوب سخن بگوید. از این رو این آیه سنبلی شده است برای سخنرانان امروزی به خصوص سخنرانان مذهبی که در ابتدای سخنانشان از این آیه استفاده میکنند و در واقع از خدا میخواهند گره زبانشان را بگشاید تا سخنرانی خوبی داشته باشند.
انتخاب آیه، شعر، سلام ، داستان و هر جمله مناسبی برای شروع متن سخنرانی شما بستگی به موضوع سخنرانی شما دارد. میتوانید بخشی از شعر یا تمام آن را بخوانید. گاهی هم متوانید شعر و سلام را همزمان به کار ببرید. اگر یک سخنرانی در پیش دارید یکی از این حالات را برای اجرا انتخاب کنید. وسواس به خرج ندهید. فقط سعی کنید سخنرانی را با کلماتی از پیش تعیین شده، محکم شروع کنید و ادامه دهید
ادامه سخنرانی
بعد از آغاز متن سخنرانی با جملاتی از پیش تعیین شده، شما یک شروع خوب را بدون تپق و من و من کردن پشت سر گذاشته اید. حال نوبت به اصل مطلب میرسد. اصل مطلب در واقع همان موضوع اصلی سخنرانی است. مطلب را با معرفی موضوع صحبت شروع کنید.
همان ابتدا بگویید موضوع سخنرانی چیست
بگزارید شنوندگان شما تکلیف خود را با سخنرانی شما از همان ابتدا بدانند. سپس ذیل موضوغ اصلی سخنانی ایراد نمایید و به سراغ تیتر دوم که همان سرفصل بعدی است بروید. حفظ کردن تک تک جملات این قسمت کار عاقلانه ای نیست. شاید هم اصلا امکان پذیر نباشد. برای اینکه در این قسمت خوب عمل کنید باید اطالاعات کافی درباره موضوع اصلی داشته باشید. در واقع باید در این زمینه متخصص باشید وگرنه اصلا چرا باید راجع به آن سخنرانی کنید؟؟؟
وقتی درباره موضوعی اطلاعات کافی داشته باشید، به راحتی میتوانید راجع به آن موضوع صحبت کنید. تسلط بر این بخش از سخنرانی بستگی به تسلط شما بر موضوع اصلی دارد. اما هر چقدر هم که بر موضوع مسلط باشید پیش از سخنرانی باید مطالب را در ذهن خود دسته بندی کنید و این دسته بندی را به صورت سرفصل هایی روی یک برگه کاغذ یادداشت کنید
سرفصل های موضوع مورد بحث را مشخص کنید
در طول سخنرانی یک نگاه به تیتر یا سرفصل موضوع در متن خود کرده و سپس توضیحات آن سرفصل را به صورت فی البداهه (با توجه به تسلطی که بر موضوع دارید) بیان کنید.
مدیریت زمان
حتما یک یا چند بار قبل از سخنرانی اصلی، به صورت آزمایشی، اول تا آخر سخنرانی خود را اجرا کنید. اگر از زمان اجرا از زمانی که در اختیارتان است بیشتر است، برخی از سرفصل ها را از متن سخنرانی خود حذف کنید و یا توضیحات آنها را کم کنید. طوری که بتوانید سخنرانی را در زمان مشخص به اتمام برسانید.
پایان سخنرانی
یادتان باشد متن سخنرانی شما باید سر و ته داشته باشد. درباره سر آغاز آن مفصل صحبت کردیم. درباره پایان آن نیز باید نکاتی را در نظر داشته باشیم. پایان سخنرانی ما باید دارای ویژگی های زیر باشد:
- از تمام بحث نتیجه گیری به عمل آید
- بعد از گفتن کلمه پایانی شنوندگان را وادار به تشویق کند
همیشه از سخنرانی خود نتیجه بگیرید. مثلا من از این بحث اینگونه نتیجه گیری میکنم: پس نتیجه میگیریم که مشخص بودن کلمات ابتدایی و انتهایی هر سخنرانی، نقش به سزایی در اجرایی روان و بدون تپق سخنران دارد. اجرای روان و بدون تپق باعث برداشت مثبت دیگران از سخنرانی ما و خود ما خواهد شد.
سعی کنید جمله پایانی سخنرانی خود را کاملا هوشمندانه از قبل انتخاب کنید و آن را طوری بیان کنید که پس از سکوت شما شنوندگان خود را ملزم به تشویق یا دست زدن نماییند. رعایت ریتم مناسب و کم کردن سرعت سخنرانی هنگام بیان جمله پایانی میتواند ترفند خوبی در فن بیان برای گرفتن تشویق از مخاطبان باشد. برای مثال این جمله را برای پایان سخنرانی خود انتخاب کنید
- ممنون از وقتی که گذاشتید، روز و روزگار به کام
ترفند ریتم میتواند اینگونه عمل کند که عبارت “ممنون از وقتی که گذاشتید” را سریع بیان کنید، یک مکث کوتاه و سپس عبارت “روز و روزگار” را با سرعتی آهسته تر بیان میکنید و سپس یک مکث و بعد میگویید : ” به کام ” و سپس با تشویق حضار روبرو میشوید.
حتما بخوانید: درباره سرعت سخنرانی بیشتر بدانید
لطفا تمرین کنید و نظرات خود را نیز با ما در میان بگذارید
روز و روزگار به کام
دوستار شما کتاب خان
با سلام و تشکر از مطالب مفیدتون
سلام و تشکر از حضور سبزتون