دکلمه یک کلمه فارسی نیست اما از فرانسه به زبان فارسی راه پیدا کرده و جای خود را باز کرده است.
دکلمه چیست ؟
دکلمه به معنای خوانش یک متن به صورت گفتاری، اما با آهنگی دلنشین و گیرا است. تفاوت آن با خوانندگی این است که لحن گوینده لحن آوازی نیست.
گرچه در خوانش دکلمه از نت های موسیقی به صورت دقیق استفاده نمیشود اما از بسیاری اصول و قوائد موسیقی استفاده میشود.
به یک نمونه دکلمه گوش دهید:
اصول و قوائد دکلمه گویی
از جمله قوائد و اصول موسیقایی که باید هنگام خوانش دکلمه رعایت شوند عبارتند از:
- ریتم
- آهنگ
- آکسان
- رزونانس
- احساس
ریتم
خوانش ریتمیک یکی از قواعدی است که باید رعایت کنیم. ریتم یک مفهوم موسیقایی است که در گویندگی نیز قابلیت استفاده دارد. گوینده ای که بدون ریتم صحبت کند حوصله مخاطب را سر میبرد. بنابراین راه ریتمیک صحبت کردن را بیاموزید. فن بیان این کار را به خوبی به شما می آموزد
کلیک کنید: آموزش فن بیان و سخنوری
آهنگ
همانطور که گفته شد در دکلمه گویی از نت های موسیقی به همان دقتی که در خوانندگی استفاده میشود استفاده نمیکنیم اما این به این معنی نیست که کلام ما خالی از آهنگ باشد. اتفاقا گوینده ای موفق است که آهنگ کلامش از سایرین زیباتر باشد. در فن بیان به آهنگ کلام، ملودی گفته میشود.
اگر قصد دارید کلام آهنگین را بیاموزید باید بتوانید با زیر و بم صدای خود به خوبی آشنا شوید. به منظور آشنایی با زیر و بم صدا و داشتن کلامی آهنگین مقاله زیر را مطالعه بفرمایید:
حتما بخوانید: صدای زیر و بم و کلام آهنگین
آکسان
آکسان لغتی فرانسوی است که در فارسی معنای تاکید میدهد. با تاکید میتوانیم دکلمه خود را نه تنها زیباتر کنیم که مفهوم جمله را نیز بهتر منتقل کنیم. آکسان گذاری درست یکی از اصول اساسی خوانش هر متن یا شعری است. آکسان در شعر ، موسیقی ، تئاتر ، گویندگی و فن بیان جز تکنیک های اساسی است.
تاکید روی کلمات مختلف متن معانی مختلف را ایجاد میکند. همچنین تاکید روی سیلاب های مختلف یک کلمه ، شکل ظاهری بیان کلمه را تغییر میدهد. همچنین آکسان گذاری های مختلف میتواند باعث ایجاد لهجه های مختلف شود.
بیشتر بدانید: آکسان گذاری
رزونانس
اگر هنگام خوانش دکلمه ، صدای شما پر طنین و پر جوهر باشد، در این صورت میگوییم صدایتان دارای رزونانس است. رزونانس صدا با تمرین بهتر و بهتر میشود. وقتی میگوییم فلانی صدای گرمی دارد، منظور همان رزونانس صدای او است.
همانطور که گفته شد میتوان با تمریناتی رزونانس صدا را بهتر کرد و بر طنین صدا افزود. فن بیان و گویندگی و خوانندگی تمرین هایی برای این منظور ارائه کرده اند که به آنها تمرینات صداسازی گفته میشود. برای آشنایی بیشتر با این تمرین ها مطلب زیر را بخوانید:
بخوانید: رزونانس و صداسازی
احساس
یک دکلمه گوی خوب کسی است که بیانش پر از احساس باشد. باید به خوبی احساس متن یا شعری که میخوانید را به مخاطب منتقل کنید. این کار ساده به نظر می آید اما بسیاری از افراد قادر به انجام آن نیستند. ساده انگاشتن هرچیزی باعث ناتوانی در انجام آن خواهد شد.
البته بیان احساس نیز مانند موارد قبلی به تمرین نیاز دارد و خیلی هم کار سختی نیست. رشته های هنری مانند بازیگری ، گویندگی و فن بیان ، خوانندگی و غیره تمریناتی را برای تقویت احساس ارائه کرده اند. برای آشنایی بیشتر مقاله زیر را بخوانید:
حتما بخوانید: چگونه احساس کلمات را بیان کنیم
چگونه دکلمه بسازیم ؟
برای ساختن دکلمه های زیبا و دلنشین لازم است تا مهارت های مختلفی را بیاموزیم. از آموختن مهارت های لازم برای خواندن دکلمه گرفته تا آموختن مهارت کار با نرم افزار های ساخت آن.
خواندن دکلمه
برای خوب خواندن فقط کافی است قوانین فن بیان را که پیش از این بیان شد بیاموزیم. با آموختن مهارت های فن بیان به یک گوینده تبدیل میشویم و میتوانیم هر متنی که به ما میدهند را بهترین و جذابترین شکل بخوانیم.
برای یادگیری مهارت فن بیان لازم است به کلاس هایی مانند کلاس بازیگری و گویندگی بروید. همچنین میتوانید از آموزش های آنلاین خوبی که در کشور تهیه شده است برای آموختن استفاده کنید.
برای آموزش کامل کلیک کنید: دوره های آموزشی فن بیان
کار با نرم افزار
بعد از اینکه خواندن دکلمه را به خوبی آموختید لازم است تا کار با نرم افزارهای ضبط و ادیت صدا یا تصویر را بیاموزید. معمولا ساخت یک محتوای صوتی کفایت میکند اما اگر بخواهید عکس یا مطلبی به صدا بیافزایید باید از نرم افزارهای ادیت تصویر استفاده کنید.
ما در اینجا یک نرم افزار بسیار خوب برای ساخت دکلمه صوتی را به شما معرفی میکنیم. نرم افزار adobe audition که کاری از شرکت ادوبی است همه با نرم افزار ادوبی فتوشاپ آن به خوبی آشنا هستند. این شرکت نرم افزاری ادوبی آدیشن را به منظور ادیت صدا ساخته است.
با این نرم افزار میتوانید هم صدای خود را ضبط و هم تپق ها و صداهای اضافی آن را حذف کنید. همچنین این نرم افزار امکان اضافه کردن موسیقی به صدای شما را به آسانی فراهم میکند. برای آموزش کار با این نرم افزار مقاله آموزش ساخت کتاب صوتی را بخوانید:
حتما بخوانید: چگونه صدا را ضبط و ویرایش کنیم
چند نمونه دکلمه صوتی زیبا و دلنشین
در اینجا چند نمونه دکلمه صوتی زیبا که برای شما انتخاب کرده ایم را به عنوان نمونه می آوریم. در بالا یک نمونه شعرخوانی آورده شد. در اینجا یک نمونه متن نیز می آوریم تا هنرجویان به خوبی با شیوه خوانش شعر و متن و خلاقیت هایی که میشود در این زمینه به خرج داد آشنا شوند:
برای خوانش یک دکلمه حتما داشتن صدای زیبا مطرح نیست. بلکه داشتن خلاقیت و انرژی مثبت بسیار میتواند تاثیر بیشتری از صدای زیبا داشته باشد.
در پایان از همه شما به خاطر وقتی که گذاشتید تشکر میکنیم و خواهش میکنیم که اگر نظری راجع به این مقاله دارید با ما در میان بگذارید تا بتوانیم در تصمیم گیری های آینده نظرات شما عزیزان را مدنظر قرار دهیم. همچنین به تمام سوالات شما عزیزان پاسخ داده خواهد شد.
با تشکر از حضور شما