قصه گویی یکی از اصیل ترین هنرهای بشر است. مهمترین درس ها از طریق قصه ها به انسان ها منتقل میشوند. قصه “story” نقش مهمی در شکل گیری ذهنیت ما راجع به انسان و آنچه بر او گذشته است دارد. درس عبرتی که میتوان از قصه ها گرفت بسیار ارزشمند است. بسیاری از آثار فاخر فرهنگی جهان به صورت قصه است و یا شامل قصه می باشد. نقش قصه گویان در اینجا است که اهمیت پیدا میکند.
قصه گویی چیست ؟
قصه به اشکال گوناگون میتواند گفته شود.
- به صورت نوشتاری: وقتی قصه ای را مطالعه میکنیم، این نویسنده کتاب است که قصه را به ما میگوید.
- به صورت گفتاری: معمول ترین شکل قصه گویی که در آن گوینده ای قصه ای را برای دیگران میگوید.
- به صورت تصویری: قصه گویی میتواند به صورت اجرای یک نمایش تصویری باشد. مانند کتاب تصویری یا فیلم بدون کلام.
قصه گویی خلاق
خلاقیت در قصه گویی میتواند در گویندگی کردن، نویسندگی کردن، بازیگری و کارگردانی کردن ظهور کند. با رقص و خوانندگی نیز میتوان قصه گفت. هر روشی را که انتخاب میکنید اگر خلاقیت داشته باشید میتوانید قصه های خوبی بگویید. قصه هایی که دیگران از شنیدن آنها لذت میبرند و درس عبرت میگیرند. درسی که برای ادامه زندگی به آن نیاز دارند.
خلاقیت یعنی خلق کردن، پس اگر میخواهید خلاقیت داشته باشید باید چیزی خلق کنید. خوب فکر کنید آن چیزی که میتوانید خلق کنید چیست؟ میخواهید به زیبایی قصه بگویید؟ میخواهید به زیبایی بنویسید؟ برای اینکار لازم است تا خوب تمرین کنید. مهارت های قصه گویی که شامل مهارت های فن بیان برای گویندگی ، مهارت های حرکت و چهره برای بازیگران و رقصندگان، مهارت های نویسندگی برای نویسندگان و … را تمرین کنید تا آنها را بیاموزید.
نمونه قصه گویی خلاق
در این جا یک نمونه خلاق از قصه گویی که به صورت یک کتاب صوتی است را می آوریم. ترکیب صدا و موسیقی و و استفاده از افکت های صوتی برای فضاسازی، از خلاقیت های به کار رفته، در بیان این قصه بوده اند.
به این قصه علاقه مند شدید؟ اینجا را کلیک کنید: کتاب صوتی قلعه حیوانات
آموزش قصه گویی
در اینجا میخواهیم قصه گویی صوتی ، یعنی قصه ای که پشت میکروفون یا در حضور شنونده گفته میشود را معرفی و تمامی مهارت های لازم برای انجام آن را تشریح کنیم:
مواد لازم:
- فن بیان
- تخیل
- مطالعه
- انگیزه
فن بیان
اگر میخواهید قصه ای را بگویید. بهتر است بدانید چگونه آن را بگویید. صدای شما، لحن و شیوه بیان شما باید به اندازه ای خوب باشد که شنونده را پای صحبت قصه نگه دارد. قصه گفتن قوانینی دارد. اگر این قوانین رعایت شوند، در صدای قصه گو نتایج آن پدیدار میگردد. صدایی رسا و زیبا که حق قصه را ادا میکند و شنونده را متوجه تمام حقایق پنهان در قصه میکند. قوانین فن بیان به ما می آموزند که چگونه با صدایی دلنشین قصه گویی کنیم.
حتما بخوانید: آموزش فن بیان
تخیل
قصه گو باید قدرت تخیل خود را تقویت کند. زیرا باید تخیل شنونده اش را بکار بیاندازد. شنونده قصه را در ذهن خود تصویر سازی و مفهوم میکند. از همین رو کسی که قصه میگوید باید بتواند تصویری در ذهن مخاطب خود ایجاد کند. مطالعه کتاب قصه راه بسیار مناسبی برای تقویت تخیل است. وقتی کتاب قصه ای را میخوانیم در ذهن خود تصاویر کتاب را مجسم میکنیم. این کار باعث میشود تا ذهن ما به ساختن تصاویر و تخیل عادت کند.
مطالعه
قصه گو لازم است تا از فهم بالاتری نسبت به متوسط جامعه برخوردار باشد. فهم او در قصه گویی بسیار به او کمک خواهد کرد. بنابراین مطالعه، تفکر و فهم آنچه میخوانیم ارتباط مستقیمی با آنچه میگوییم دارد. قصه گو کسی است که احساس میکند حرفی برای گفتن دارد. کم هستند کسانی که کم مطالعه میکنند اما حرف زیادی برای گفتن دارند. بنابراین اگر میخواهید قصه گوی خوبی باشید نباید هیچوقت دست از مطالعه و آموختن بردارید.
انگیزه
پیش از اینکه به شما بگوییم چگونه قصه گویی کنید باید از شما بپرسیم که چرا میخواهید قصه بگویید؟ آیا مربی مهد کودک هستید؟ یا هدف خاصی را دنبال میکنید؟ احساس میکنید پیامی دارید که میخواهید در قالب قصه آنرا به دیگران برسانید؟ یا عاشق شهر قصه ها هستید و میخواهید در دنیای قصه غرق شوید؟ دلیل شما میتواند تبدیل به انگیزه شما برای حرکت به سوی قصه گویی حرفه ای باشد. انگیزه شما سوخت اصلی شما برای حرکت محسوب میشود.
قصه گویی کودکان
در میان قصه ها قصه گویی برای کودکان رواج بیشتری دارد. شاید به این خاطر که کودکان تخیل قوی تری دارند و تن به شنیدن قصه میدهند. کودکان قصه ها را بیشتر باور دارند و وقت کافی برای شنیدن قصه ها دارند. قصه کودکان میتواند حاوی نکات آموزنده ای باشد که بزرگترها هم لازم دارند تا هر از چند گاهی بشنوند. بنابراین اگر قصد قصه گویی برای کودکان را دارید اصلا تصور نکنید که قرار است جملات آسانی را بر زبان آورید.
لازم است تا روی اهمیت فراگیری فنون بیان در قصه گویی تاکید کنیم. فن بیان چیزی است که با آن میتوان لحن مناسب برای کودکان را اجرا کرد. صدای مناسب برای کودکان را ایجاد کرد و معنی را به بهترین نحو به آنها منتقل کرد.
هرچه صدای شما جذاب تر باشد هم کودک و هم بزرگسال به خاطر لذتی که از صدا و نجوه بیان شما میبرند حاضرند تا قصه شما را تا آخر گوش دهند. شاید هم در میانه های قصه به خواب عمیقی فرو روند و باقی قصه را در رویا ببینند.
خلاصه
خلاصه اگر میخواهید قصه گو شوید دست به کار شوید. کتاب قصه ای بردارید و بخوانید و صدای خود را ضبط کنید. خودتان اولین کسی باشید که قصه گویی خود را میشنوید. سعی کنید تمام اشکالات صدای خود را بشنوید و برای حل تک تک آنها برنامه بلند مدتی تنظیم کنید. هر روز مطالعه کنید و انگیزه و هدف خود را فراموش نکنید.
در پایان از شما میخواهیم تا اگر نظری دارید با ما در میان بگذارید. با این کار لطف بزرگی در جهت بهتر شدن مطالب سایت کرده اید.
با تشکر فراوان
دوستار شما کتاب خان
