کتاب فن بیان خوب باید خصوصیات زیر را داشته باشد:
- نویسنده کتاب، خود گوینده بازیگر و یا مربی بیان بوده باشد.
- نویسنده کتاب در آموزش فنون بیان خساست به خرج نداده باشد
- کتاب صرفا تئوری نبوده و دارای تمرین باشد.
- تمرینات کتاب کاربردی باشد.
معرفی بهترین کتاب فن بیان
از میان کتابهای فراوانی که برای فن بیان نوشته شده است، قطعا کتابهایی هستند که ما را با فن بیان بیشتر آشنا میکنند.
باید آن کتاب ها را یافته و برای کسب مهارت از آنها استفاده کنیم.
در این مقاله قصد داریم شما را با یکی از بهترین این کتاب ها در سطح جهان آشنا کنیم:
کتاب فن بیان اونجلین مچلین بازیگر انگلیسی
این کتاب توسط خانمی به نام اونجلین مچلین که یکی از مربیان بازیگری در انگلستان و آمریکا بوده است نوشته شده است.
او مربی بسیاری از بازیگران معروف آمریکایی و انگلیسی که ممکن است آنها را بشناسید بوده است.
مچلین حاصل تجربیات خود در طی سالها تدریس را به صورت کتابی درآورده است.
حجم این کتاب زیاد نیست اما اگر با دقت خوانده شود بسیاری از نکات اساسی بیان را برایتان روشن میکند.
او در این کتاب از طبقه بندی زیر برای مطرح کردن مباحث بیان استفاده کرده است.
این طبقه بندی خود به تنهایی میتواند بسیاری از جنبه های تاریک فن بیان را برای ما روشن کند:
در ادامه به توضیح مباحث مطرح شده در این کتاب خواهیم پرداخت:
سرفصل های کتاب فن بیان مچلین
تنفس دیافراگمی
اهمیت تنفس دیافراگمی در فن بیان بر هیچ فرد آگاهی پوشیده نیست.
مچلین نیز در کتاب خود از تنفس به عنوان اولین عاملی که باید روی آن کار شود یاد کرده است.
تنفس دیافراگمی به شیوه ای از تنفس گفته میشود که در آن فرد از ماهیچه ای به نام دیافراگم برای دم و بازدم استفاده میکند.
استفاده از این ماهیچه باعث میشود که حجم هوای بیشتری به بدن گوینده وارد و خارج شود.
گوینده میتواند از این حجم هوای ورودی به بدن خود برای تولید حجم صدای بیشتر استفاده کند.
در سایت کتاب خان مجموعه ای تهیه شده است که تمرینات مربوط به تنفس دیافراگمی این کتاب در آن گنجانده شده است.
در این مجموعه تمام تمرینات بخش تنفس دیافراگمی کتاب مچلین به صورت کاربردی به هنرجو آموزش داده میشود.
وضوح کلام
وضوح کلام به ادای درست حروف و کلمات اشاره دارد.
گوینده، بازیگر یا خواننده باید تمام حروف موجود در کلمه را بر زبان بیاورد.
هیچ حرفی نباید از قلم بیوفتد. همه باید تلفظ شوند.
معمولا افراد حروف بی صدای آخر کلمات را تلفظ نمیکنند.
اما اگر قصد دارید گوینده باشید باید تمام حروف را به صورت شفاف و واضح ادا کنید.
تمریناتی برای این کار وجود دارند که در کتاب مچلین به خوبی توضیح داده شده است.
طنین
آنچه مچلین در کتاب خود به عنوان طنین از آن یاد میکند همان خاصیت رزونانس است.
رزونانس یا طنین یعنی طنین افکن شدن صدا یا پیچیدن آن در فضا.
مچلین در کتاب فن بیان خود توضیح میدهد که طنین دار شدن صدا امری است که نیاز به تمرین دارد.
برای روشن تر شدن طنین یک مثال برایتان می آوریم:
فرض کنید در حمام آواز میخوانید. صدای شما در این حالت طنین دارد. زیرا در فضای حمام میپیچد.
باید سعی کنید همین حالت را در بدن خود به وجود بیاورید.
یعنی کاری کنید که صدایتان در مجاری و فضاهای صوتی و تنفسی بدنتان بپیچد.
درست مثل صدای ساز که درون بدنه ساز میپیچد و آن را به لرزه در می آورد.
وقتی کسی بتواند این کار را به خوبی انجام دهید به این معنی است که صدایش طنین دار شده است.
سرعت ( تمپو )
سرعت یا تمپو همانطور که از اسمش پیداست به سرعت گویندگی کردن ما بر میگردد.
گوینده باید بتواند در سرعت های بالا و برعکس در سرعت های پایین به خوبی صحبت کند.
بحث ریتم نیز در همین جا مطرح میشود.
یک گوینده خوب علاوه بر اینکه باید بتواند در سرعت های بالا و پایین به وضوح صحبت کند باید بتواند سرعت بیان خود را دائما کم و زیاد کند تا از یکنواختی بیانش جلوگیری شود.
تغییر سرعت یا تمپو بیان بدون افتادن از ریتم یکی دیگر از مهارت های مهم فن بیان است.
زیر و بم صدا ( ملودی )
یکی از تکنیک های اساسی فن بیان زیر و بم کردن صدا است که در کتاب خانم مچلین به خوبی آموزش داده شده است.
زیر و بم کردن صدا همان تغییر نت های کلام ما است.
وقتی صدایمان را بم میکنیم یعنی صدایمان را کلفت و وقتی زیر میکنیم یعنی صدایمان را نازک کرده ایم.
یک گوینده خوب باید هنگام گویندگی دائما از صدای زیر به بم و از صدای بم به صدای زیر حرکت کند.
با این کار گوینده در کلام خود یک آهنگ یا ملودی به وجود آورده است.
این کار به تمرین نیاز دارد که در کتاب مچلین میتوانید تمرین های عملی و خوبی برای این مهم به دست آورید.
تاکید ( آکسان )
این تکنیک نیز از جمله تکنیک های اساسی فن بیان است که مکمل تکنیک های زیر و بمی و سرعت نیز محسوب میشود.
تاکید یا آکسان حتما باید در یک جمله وجود داشته باشد.
در غیر این صورت نه تنها معنای جمله دچار نقصان میشود که موسیقی کلام نیز دچار نوعی یکنواختی خواهد شد.
گوینده باید طرز آکسان گزاری روی قسمت های مختلف جمله یا کلمه را بیاموزد و به کار بگیرد.
در کتاب فن بیان مچلین این تکنیک به خوبی توضیح داده شده و تمرینات آن آورده شده است.
همچنین در سایت کتاب خان آموزش مفصلیی راجع به این تاکید آورده شده که از شما دعوت میکنیم آن را نیز مطالعه بفرمایید.
تهیه کتاب فن بیان اونجلین مچلین
این کتاب مسیر تولید صدا و ایجاد صوتی زیبا را به خوبی تفهیم میکند.
کاری میکند که هنرجو بفهمد که تمرینات کتاب در نهایت به کسب چه هنری منجر خواهند شد
این کتاب توسط نشر نی منتشر شده است.
میتوانید نسخه کاغذی این کتاب را تهیه و یا نسخه الکترونیکی آن را مطالعه فرمایید.
کتاب خان بر آن است تا نسخه صوتی این کتاب را نیز تهیه و در دسترس علاقه مندان قرار دهد تا همه بتوانند از این کتاب ارزشمند بهره ببرند.
امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد.
با نظرات خود ما را در تهیه مطالب بهتر یاری رسانید.
با تشکر فراوان